Kolejna strona „Mieć czy być"
Czy Erich Fromm wiedział jak żyć
W rzeczywistości ciągłej sprzedaży
Gdzie „być" przestaje cokolwiek znaczyć?
Często możemy usłyszeć w radiu słowa tej piosenki zespołu Myslovitz o tytule „Mieć czy być”, takim samym jak jedna z najważniejszych książek dwudziestowiecznego niemieckiego psychologa i filozofa Ericha Fromma. Przyszedł na świat w 1900 roku we Frankfurcie nad Menem w rodzinie pochodzenia żydowskiego (obchodzimy więc w bieżącym roku 125-lecie jego urodzin). Był wychowywany w duchu tradycji żydowskiej. Ukończył studia filozoficzne i psychologiczne. W latach 20-tych prowadził klinikę wraz z żoną, która była psychoanalitykiem, a następnie pracował w Institut für Sozialforschung we Frankfurcie. W 1926 roku odszedł od ortodoksyjnego judaizmu. W 1933 roku opuścił Niemcy z obawy przed prześladowaniami. Osiadł w Stanach Zjednoczonych, gdzie wspólnie z Karen Horney założył Amerykański Instytut Psychoanalityczny. Wykładał na Uniwersytecie Columbia w Nowym Jorku i Universidad Nacional Autónoma de México w mieście Meksyk. Pod koniec życia przeniósł się do Szwajcarii. Uważał się za ucznia Zygmunta Freuda, jednakże w swojej psychoanalizie społecznej zerwał ze skrajnym determinizmem biologicznym, większy nacisk kładąc na znaczenie czynników społecznych i kulturowych w kształtowaniu osobowości człowieka. Ponadto był krytykiem współczesnej cywilizacji przemysłowej, która jest nastawiona na korzyści materialne i oddala ludzi od siebie. W sytuacji konfliktu między jednostką a rzeczywistością opowiadał się za postawą „być” zamiast „mieć”, co prowadzi człowieka do rozwoju samoświadomości i być może, tak jak głosi tytuł płyty Myslovitz „Happiness is Easy”, sprawia, że szczęście jest łatwiejsze do osiągnięcia.
